Sluiten

Geschiedenis van Cyprus

Geschiedenis van Cyprus

De strategische ligging van het eiland Cyprus is de belangrijkste reden dat het eiland verschillende heersers heeft gekend. Het van vele bodemrijkdommen voorziene eiland wordt nog steeds gezien als belangrijk handelsknooppunt tussen Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Op deze pagina geven we een beknopt chronologisch overzicht van de geschiedenis van het eiland Cyprus.

± 9500 v.Chr. Rond 9500 v.Chr. zijn vermoedelijk de eerste mensen op Cyprus gekomen om te jagen. Deze jagers vestigden zich niet definitief op het eiland.
± 8500-8000 v.Chr. De eerste definitieve bewoners vestigen zich op het eiland en nemen diverse dieren zoals honden, katten, runderen en geiten mee naar Cyprus.
± 8000-3000 v.Chr. Kolonisatie vanuit Klein-Azië naar Cyprus. Tijdens deze periode onstaan er meerdere nederzettingen op het eiland.
± 3000-2300 v.Chr. Begin van het winnen en gebruiken van het talrijke koper dat de bodem van Cyprus rijk is. Cyprus wordt een belangrijk handelsstation tussne Griekenland, Kreta, Egypte en de Levant. Cyprus is onafhankelijk ten opzichte van de omliggende rijken en landen.
± 1500-1100 v.Chr. De Late Bronstijd, waarin het tot op heden nog niet ontcijferde Cypro-Minoïsch schrift ontwikkeld wordt
± 1100-750 v.Chr. De IJzertijd, waarin Cyprus opbloeit tot het middelpunt van de handel in de regio
± 709-669 v.Chr. Assyrische periode, waarvan vastgesteld is dat de koningen van Cyprus de macht van de Assyrische koningen Sargon II en Esarhaddon erkenden.
± 560-545 v.Chr. Egyptische periode: Egypte had het oppergezag over Cyprus en gebruikte de Cypriotische vloot om de positie van Egypte in Palestina en Syrië te versterken
525-333 v.Chr. De Perzische periode: Cyprus erkent in 545 v.chr. het gezag van het Perzische Rijk en wordt vanaf 525 v.Chr. bezet door de Perzen. De Grieken probeerden tevergeefs in 450 v.Chr. Cyprus te bevrijden van de Perzen. Bij de vrede 2 jaar later is het eiland in Perzische handen gebleven.
Geschiedenis van Cyprus
333-76 v.Chr. De Hellenistische periode: mede door steun van de aanwezige Grieken op het eiland slaagt Alexander de Grote erin Cyprus toe te voegen aan het Hellenistische rijk van Ptolemeus van Egypte.
76 v.Chr.-330 De Romeinen veroveren in 76 v.Chr. Cyprus en maken het eiland een provincie van het Romeinse Rijk. Tijdens deze periode is er een vrij grote immigratie van Joden op Cyprus dat tijdelijk leidt tot een Joodse machtsovername gedurende de periode 115-117.
Paphos is tijdens deze periode de hoofdstad van Cyprus.
330-1192 De Byzantijnse periode, waarin Cyprus behoort tot het Byzantijnse Rijk. Tussentijds is Cyprus van 649 tot 966 is Cyprus vrijwel continu in handen geweest van moslims, maar na diverse mislukte pogingen in de periode 876-966 om Cyprus van de Arabieren af te nemen slagen de Byzantijnen er pas in 966 in om het eiland definitief te heroveren.
1192-1489 Het Koninkrijk Cyprus
1489-1571 De Venetiaanse periode: de weduwe van de laatste koning van Cyprus was van invloedrijke Venetiaanse afkomst en is de reden dat Cyprus in 1489 gekoloniseerd werd door de Venetianen. De enige interesse van de Venetianen was de grondstoffen die Cyprus rijk is.
1571-1878 De Ottomaanse periode: in 1571 veroverden de Ottomanen het eiland. In 1573 heeft Venetië Cyprus definitief aan de Ottomanen gegeven. Tijdens deze drie eeuwen hebben veel Turken zich op het eiland gevestigd. Deze periode wordt door de meesten ook gezien als de bron van het conflict tussen de Grieks Cyprioten en Turks Cyprioten op het eiland. Grieken werden onderdrukt door de Turkse minderheid, kerkleiders werden gevangen genomen en de relatie met het sinds 1821 onafhankelijke Griekenland werd zoveel mogelijk op een laag pitje gezet.
1878-1960 De Britse periode: in 1877 bezetten de Britten samen met de Russen het eiland en in 1878 verpachtte de Turksen Cyprus aan Groot-Brittanië. In 1925 heeft Groot-Brittanië Cyprus definitief ingelijfd als Britse kroonkolonie. Veel Britse invloeden zijn nog zichtbaar in het hedendaagse leven op Cyprus: men rijdt er links, er wordt veel Engels gesproken en de toeristen komen nog steeds voornamelijk uit Engeland.
Omdat Cyprus in Britse handen was is het ook betrokken in de Tweede Wereldoorlog. De Italianen, die aan de kant van de Duitsers vochten, hebben diverse bombardementen uitgevoerd op Cypriotische steden en dorpen. Het aantal doden is beperkt tot 21, maar de materiële schade is enorm geweest.
Aan het eind van de Britse periode wilde de Griekse bevolking op Cyprus aansluiting met Griekenland, de Enosis. In de periode 1955-1958 zijn er diverse gevechten geweest tussen Grieks-Cyprioten en de Britse bezetters.
1960-1974 De onafhankelijkheid van Cyprus: na eeuwenlange bezettingen door diverse machthebbers werd Cyprus in 1960 eindelijk een zelfstandige staat. Groot-Brittanië, Griekenland en Turkije maakten onderlinge afspraken over de verdeling van de macht, de indeling van het bestuur en de kieswet en belastingwetgeving. Opvallend was dat de Turks-Cypriotische minderheid een naar verhouding te grote macht kregen en een veto-recht dat aanleiding is geweest tot meerdere conflicten tussen de Grieks- en Turks-Cyprioten. In 1963 zijn er diverse geweldsuitbarstingen geweest door deze conflicten, gevolgd door een wapenstilstand op 24 december 1963.
De Britten hebben samen met de Grieken en Turken tijdelijke oplossingen bedacht, maar deze konden niet voorkomen dat het van tijd tot tijd weer flink mis ging. Regelmatig braken er gevechten uit en zijn er op bestuurlijk niveau de nodige botsingen geweest.
Een staatsgreep uitgevoerd op 15 juli 1974 uitgevoerd door Griekse soldaten van de nationale garde zorgen voor een chaotische situatie op het eiland waarbij de Turks Cyprioten toekeken hoe voor- en tegenstanders van de Grieks-Cypriotische leider Makarios elkaar dagenlang bestreden.
1974 Vijf dagen na de mislukte staatsgreep door Grieks-Cypriotische soldaten landden Turkse soldaten op Cyprus nabij Kyrenia. De Turkse invasie trok door naar de hoofdstad Nicosia en de Grieken konden vrijwel alleen maar toekijken hoe de Turken het land binnendrongen om hun deel van Cyprus op te eisen. Besprekingen tussen Griekenland, Turkije en Cyprus leidden niet tot een oplossing waarna de Turken op 14 augustus 1974 een nieuw offensief begonnen waarbij ze het noordelijke deel van het eiland veroverden. De Grieken werden uit het noorden naar het zuiden verdreven en de Turks Cyprioten verlieten het zuiden en trokken naar het door Turkije bezette noordelijke deel van het eiland.
1974-heden Tot heden is er sprake van een tweedeling van het eiland: het zuiden van Cyprus in de hoedanigheid van de Republiek Cyprus, het noorden als de Turkse Republiek van Noord-Cyprus (T.R.N.C.), zoals de Turken dit deel van Cyprus sinds 1983 noemen.
Turkije is momenteel het enige land ter wereld dat T.R.N.C. als zelfstandige staat erkent, de rest van de wereld ziet Noord-Cyprus als bezet gebied.
In 2004 is de Cyprus toegetreden tot de Europese Unie, waardoor Turkije formeel gezien een deel van het grondgebied van de Europese Unie bezet. Ondanks diverse pogingen tot een oplossing te komen is er tot heden nog steeds sprake van een tweedeling van het eiland en van de hoofdstad Nicosia.